TAJUK: SEKOLAH
SATU ALIRAN PUPUK PERPADUAN
2. Sinopsis Isu
Seorang tokoh pendidikan, Prof Datuk Dr Kamaruddin
berpendapat sistem pendidikan menggunakan satu bahasa pengantar paling
berkesan bagi mewujudkan perpaduan dan integrasi nasional. Matlamat ini
boleh dicapai dengan berkesan dan lebih cepat jika pendidikan di negara
ini menggunakan satu sistem berbanding pelbagai aliran ketika ini.
Isu pengasingan pelajar mengikut kaum telah dibangkitkan
oleh Kesatuan Perkhidmatan Perguruan Kebangsaan (NUTP) dan sekiranya ia
benar-benar berlaku, ini boleh memberi kesan negatif yang boleh menghalang
matlamat perpaduan dan integrasi nasional.
Sekolah pelbagai aliran di peringkat sekolah
rendah pada ketika ini wujud hasil toleransi pelbagai kaum sewaktu hendak
mencapai kemerdekaan. Wujudnya satu sistem pendidikan yang menggunakan
satu bahasa pengantar , secara tidak langsung akan mewujudkan satu sistem
nilai dan budaya sosial.
Konsep perpaduan dalam konteks negara ini perlu
difahami sebagai satu prinsip Rukun Negara yang mana mestilah berupaya
menangkis semua gejala yang boleh memecahbelahkan rakyat seperti semangat
perkauman yang tebal dan perasaan kedaerahan yang melampau.
Melalui sekolah satu aliran, murid kaum lain
masih berhak mempelajari bahasa ibunda masing-masing di samping membolehkan
mereka memupuk dan mencapai matlamat perpaduan dan integrasi nasional menerusi
pendidikan.
3. Pengenalan
Isu Malaysia sebagai sebuah negara berbilang
kaum penting untuk difikirkan. Kita melihat perbezaan bukan sahaja dari
segi etnik malahan dari aspek ekonomi, kebudayaan dan agama. Sesuatu etnik
adalah mustahil untuk menjadi etnik yang lain. Maka struktur ekonomi, budaya
dan pendidikan telah dijadikan pemangkin untuk mencapai perpaduan.
Kerajaan telah merancang berbagai strategi jangka
panjang untuk menyelesaikan masalah berkaitan hubungan antara etnik. Antaranya
adalah melalui dasar-dasar pendidikan pada tahun 1970an seperti perubahan
aliran Inggeris kepada bahasa Melayu. Pada tahun 1979, Laporan Jawatankuasa
Kabinet dihasilkan sebagai matlamat untuk mencapai perpaduan dalam masyarakat
pelbagai etnik. Sistem pendidikan melalui bahasa kebangsaan, pengalaman
persekolahan yang sama dan peperiksaan yang selaras telah menyediakan pengalaman-pengalaman
yang bertujuan mensosialisasikan pelajar-pelajar ke arah cara berfikir
yang sama.
Pada masa kini, murid-murid di sekolah dididik
untuk memeperkembangkan nilai-nilai positif yang akan menggalakkan perpaduan.
Kurikulum sekolah dibentuk sebegitu rupa agar ianya mempunyai hubungan
yang erat dengan perpaduan nasional. Kurikulum juga dapat membentuk personaliti
dan watak baik sebagaimana yang dikehendaki oleh aspirasi negara.
4.
ANALISIS ISU PENDIDIKAN
4.1 Perpaduan
Kaum Daripada Perspektif Teori Fungsionalisme.
4.1.1 Definisi dan Konsep Teori Fungsionalisme.
Teori ini mengkaji fungsi perlakuan sosial atau
institusi dalam kegiatan-kegiatan yang menyumbang kepada penerusan masyarakat.
Masyarakat sebagai tubuh badan manusia yang mempunyai bahagian dan fungsinya
yang tersendiri. Ianya boleh dihuraikan sebagai suatu organisasi sosial
dan bagaimana organisasi itu dikekalkan.
Kajian dilakukan untuk meninjau sejauh mana struktur
masyarakat berfungsi. Struktur sosial akan menentukan kelancaran perjalanan
atau keharmonian masyarakat. Brinkerhoff dan White (1989:9) merumuskan
tiga andaian utama ahli-ahli fungsionalisme iaitu stabiliti, harmoni dan
evolusi. Stabiliti menentukan setakat mana sesuatu masyarakat itu dapat
dipertahankan. Harmoni pula merujuk kepada semangat kerjasama dalam masyarakat
untuk mencapai sesuatu matlamat. Evolusi pula digambarkan bagaimana perubahan
berlaku terhadap masyarakat akibat dari pembaharuan. Sebagai rumusannya,
teori ini menekankan kepentingan persefahaman anggota masyarakat demi keharmonian
dan kestabilan masyarakat berkenaan.
Merton (1957) telah membezakan antara apa yang
dikenali sebagai fungsi ketara dan fungsi tersembunyi. Fungsi ketara adalah
sesuatu yang diketahui dan dikehendaki dalam aktiviti sosial tertentu .
Fungsi tersembunyi pula merupakan sesuatu yang tidak disedari atau tidak
dijangkakan. Sekiranya sesuatu hasil struktur adalah merupakan apa
yang dikehendaki dan diiktiraf dalam sistem, ia telah menjalankan fungsi
ketara. Sebaliknya sekiranya hasilan adalah sesuatu yang tidak dikehendaki
dan tidak diiktiraf maka ia dikenali sebagai fungsi tersembunyi.
Merton juga membuat perbezaan antara fungsi dan
disfungsi. Fungsi bermaksud struktur sosial sesuatu masyarakat telah mengalami
kesan positif hasil daripada kefungsian sistem. Disfungsi pula bermakna
kesan negatif yang dialami oleh masyarakat akibat daripada sistem yang
tidak berfungsi. Struktur yang dianggap berfungsi adalah yang mengekalkan
apa yang sedia ada dan diharapkan dalam masyarakat manakala yang tidak
mengikut kehendak masyarakat dianggap tidak berfungsi.
Teori fungsionalisme menyatakan bahawa
masyarakat, pihak sekolah dan media massa memainkan peranan yang sangat
penting dalam mewujudkan kestabilan, keharmonian serta evolusi dalam sesebuah
masyarakat.
4.1.2 Faktor-faktor yang mempengaruhi
wujudnya masalah perpaduan kaum.
i) Masyarakat
Ibu bapa di Malaysia boleh memilih sama ada mahu
menghantar anak-anak mereka ke sekolah kebangsaan atau jenis kebangsaan.
Tiadak ada sesiapa yang boleh memaksa atau menghalang mereka dalam membuat
keputusan.
Bagi rakyat yang peka kepada aspirasi dan identiti
nasional, sudah tentu sekolah kebangsaan menjadi institusi pendidikan anak-anak.
Bagaimanapun, apa yang kita lihat sekarang, terdapat ramai di kalangan
ibu bapa kaum Cina dan India lebih berminat menghantar anak mereka ke sekolah
jenis kebangsaan bahasa ibunda masing-masing. Lama-kelamaan,ianya akan
menjadi suatu gejala negatif di dalam masyarakat.
Jika pengasingan pendidikan mengikut kaum ini
berterusan, ia akan menghasilkan masyarakat yang terpisah di antara satu
sama lain, mengakibatkan satu suasana segrasi dengan memiliki bibit perpecahan
yang berbahaya.
Dalam konteks ini, masyarakat harus peka dengan
keadaan dan situasi yang berlaku. Tindakan perlu diambil bersama-sama untuk
menjamin keharmonian sebuah negara.
ii) Pihak Sekolah
Pendidikan telah lama dianggap sebagai satu elemen
dalam menyatupadukan rakyat. Selepas tercetusnya peristiwa berdarah pada
31 Mei 1969, sekolah aliran Inggeris telah ditukar kepada sekolah aliran
kebangsaan yang menggunakan bahasa Melayu. Ianya bukan sahaja untuk memartabatkan
bahasa Melayu tetapi juga cuba memupuk semangat perpaduan di kalangan rakyat
melalui penggunaan satu bahasa. Namun begitu, sekolah jenis kebangsaan
yang menggunakan bahasa pengantar bukan Melayu masih terus kekal bagi menjaga
identiti kaum Cina dan India.
Sehingga kini, kita masih lagi berhadapan dengan
kekangan untuk memupuk integrasi nasional di kalangan rakyat Malaysia.
Walaupun di peringkat sekolah menengah, kaum Melayu, Cina dan India serta
kaum-kaum lain sama-sama mengikuti pembelajaran, tidak wujud semangat kekitaan
yang menyeluruh. Masih wujud budaya prejudis dan stereotaip. Budaya ini
berlanjutan hingga ke universiti di mana pelajar Melayu hanya bercampur
dengan pelajar Melayu, manakala pelajar lain terus bersama kaumnya.Jadi,
tidak hairan jika kita terus mendapati bahawa sehingga kini pengasingan
kaum ini masih terus lagi wujud.
iii) Media massa
Pengaruh yang sangat mudah meresapi jiwa rakyat
adalah media massa seperti televisyen, radio dan surat khabar. Elemen ini
sepatutnya memainkan yang besar dalam menyatupadukan rakyat yang berbagai
kaum ini. Didapati setiap kaum lebih suka kepada rancangan atau program
televisyen dan radio yang menggunakan bahasa ibunda masing-masing. Begitu
juga dengan akhbar-akhbar yang dijual, permintaannya juga mengikut komposisi
penduduk di mana setiap kaum cenderung memilih versi bahasa ibunda.
Baru-baru ini akhbar mengetengahkan secara besar-besaran
tentang tuntutan Tindakan Jawatankuasa Pilihan Raya Persatuan-Persatuan
Cina Malaysia (Suqiu) terhadap 83 perkara
yang kononnya “ dibuat atas dasar kepentingan perpaduan dan
kemajuan negara...” sedangkan sebahagian besar daripada tuntutan itu jelas
menyentuh hak dan keistimewaan orang Melayu. Ianya satu contoh tindakan
ekstrem yang tidak patut dilakukan. Ianya telah mencetuskan bibit-bibit
perbalahan yang membimbangkan. Ekoran daripada itu, Gabungan Pelajar Melayu
Semenanjung (GPMS) mengemukakan pula tuntutan terbuka 100 perkara kepada
kerajaan dan menganjurkan Perhimpunan Suara Rakyat di beberapa tempat di
seluruh negara sebagai bantahan kepada tutututan Suqiu itu.
5.
Definisi Mobiliti Sosial
Menurut pandangan fungsionalisme, pendidikan
mempunyai peranan penting sebagai alat mobiliti sosial. Ianya berkait rapat
dengan stratifikasi sosial. Mobiliti sosial bermaksud pergerakan individu
atau kumpulan antara kedudukan yang berbeza dalam hiraki stratifikasi sosial
masyarakat. Mobiliti sosial boleh berlaku secara menegak iaitu pergerakan
ke atas atau ke bawah dalam hiraki. Mobiliti mendatar pula ialah pergerakan
dalam kelas sosial yang sama. Mobiliti sosial boleh berlaku dalam satu
generasi atau antara generasi berlainan. Pada hari ini, kedudukan kelas
dan pekerjaan selalu menjadi pengukur mobiliti sosial.
Peranan pendidikan sebagai alat mobiliti sosial
menegak sebelum kemerdekaan sangat terhad. Dasar pecah dan perintah Inggeris
telah mengekalkan struktur stratifikasi masyarakat di mana anak-anak setiap
kaum masih meneruskan pekerjaan ibu bapa mereka. Ibu bapa Melayu sebenarnya
tidak mampu menghantar anak-anak mereka ke sekolah. Peruntukan Inggeris
kepada sekolah-sekolah Melayu sangat kurang jika dibandingkan kepada sekolah-sekolah
Inggeris. Ini menyebabkan ramai anak-anak Melayu tidak bersekolah. Ini
adalah selaras dengan dasar-dasar Inggeris mahu menjadikan anak-anak Melayu
sebagai petani seperti ibu bapa mereka.
Keadaan yang sama juga berlaku kepada kaum India.
Jika mereka tamat bersekolah pun, kebanyakan peluang adalah untuk menjadi
buruh-buruh di jabatan kerajaan seperti di Jabatan Kerja Raya manakala
selebihnya meneruskan kerja-kerja di ladang. Mereka yang bersekolah Cina,
mobiliti sosial adalah terhad di lengkaran komuniti Cina sendiri kerana
tiada peluang bagi mereka bekerja dengan pihak kerajaan British. Oleh itu,
pada keseluruhannya lebih banyak mobiliti mendatar berlaku.
Selepas kemerdekaan, peluang-peluang untuk mobiliti
sosial memang nampak ketara. Adalah diakui, Malaysia telah mengalami pembangunan
ekonomi yang pesat semenjak kemerdekaan. Rakyat tempatan telah mengambil
alih peranan-peranan yang dahulunya dipegang oleh pegawai-pegawai Inggeris.
Di sektor swasta, pertumbuhan perdagangan dan perindustrian yang pesat
memerlukan pekerja-pekerja profesional, eksekutif, pengkeranian,pekerja
mahir dan separa mahir, operator-operator pengeluaran dan buruh-buruh
am lain. Sememangnya pendidikan menjadi asas dalam mobiliti sosial masyarakat
Malaysia kerana kerjaya yang baik selalunya dikaitkan dengan pendidikan
tinggi.
6. Menganalisis Isu Berdasarkan Tiga
Konsep Sosiologi
6.1
Mobiliti Sosial
Sekolah yang berbagai aliran sebenarnya
terus menjadikan suatu bentuk mobiliti sosial yang berbagai rupa. Sememangnya
walaupun selepas kemerdekaan, negara menuju kearah kemajuan ekonomi, pengenalan
kaum mengikut sektor pekerjaan masih lagi tidak banyak berubah. Asas pembelajaran
di peringkat rendah jauh berbeza di mana masing-masing menggunakan pendekatan
sosio-ekonomi turun-temurun seperti kaum Melayu dengan sawahnya, kaum India
dengan ladangnya dan kaum Cina dengan perniagaannya. Ini secara tidak langsung
akan mengasingkan kelompok kaum dari satu generasi ke satu generasi.
Keterasingan dalam sistem pendidikan membuatkan
para pelajar terus menebal dengan semangat kebangsaan masing-masing. Pergaulan
dan juga persefahaman antara kaum juga begitu terbatas di kalangan pelajar.
Keterbatasan ini bukan sahaja di sekolah, malahan dalam kehidupan seharian.
Ruang kehidupan yang terbatas ini akhirnya mencipta suatu identiti tersendiri
yang sangat berbeza.
Sehingga kini didapati mobiliti mendatar
lebih banyak berlaku. Harapan untuk melihat persefahaman antara kaum melalui
sektor pekerjaan yang sama tidak mencapai kejayaan yang memberangsangkan.
Semangat kekitaan dalam satu masyarakat Malaysia yang harmoni dan bersatu
padu akan tercapai sekiranya sistem persekolahan yang menggabung terus
ketiga-tiga aliran ini menjadi satu dapat direalisasikan.
6.2 Pendidikan dan Hubungan Etnik
Etnik bermaksud kumpulan manusia atau
bangsa . Ia merujuk kepada pengenalan diri seseorang ke dalam kumpulan
yang mempunyai latarbelakang keturunan nenek moyang yang sama. Mereka mempunyai
kesamaan dari segi sejarah,negara asal, bahasa, tradisi, budaya, struktur
dan sistem nilai. Perasaan kekitaan ke dalam kumpulan etnik berkembang
menerusi hubungan kekeluargaan, rakan-rakan dan kejiranan yang berkongsi
ciri-ciri kehidupan yang rapat. Kumpulan etnik sememangnya membantu mengekalkan
pertalian kumpulan dan mengukuhkan kedudukan etnik berkenaan dalam masyarakat.
Sistem pendidikan yang mewujudkan sistem
persekolahan yang berasingan mengikut kaum telah menjuruskan ke arah semangat
perkauman yang menebal. Sungguhpun di peringkat menengah, murid-murid terpaksa
memasuki sekolah yang beraliran Bahasa Melayu, dapat dilihat dengan jelas
tiga kelompok kaum yang berasingan antara satu sama lain.
Merujuk kepada peluang melanjutkan pelajaran
ke sekolah berasrama penuh dan juga kuota memasuki Institusi Pengajian
Tinggi Awam (IPTA), ianya memang memihak kepada kaum bumiputera. Namun
begitu, kini timbul rasa tidak puas hati kaum lain terhadap keutamaman
yang diberikan ini. Isu ini amatlah sensitif kerana ianya menyentuh hak-hak
keistimewaan Melayu yang termaktub dalam perlembagaan Persekutuan. Kesannya
amat berbahaya kepada perpaduan kaum di Malaysia.
6.3 Reformasi Pendidikan
Hussein Hj Ahmad (1993) menyatakan bahawa peranan sistem persekolahan
sehingga akhir tahun 1980an bermotifkan tiga perkara utama. Pertamanya,
pendidikan untuk menyediakan tenaga kerja negara. Kedua, pendidikan sebagai
asas perpaduan kaum. Ketiga, pendidikan adalah untuk pembinaan disiplin
di kalangan rakyat berbilang kaum.
Sekolah satu aliran dilihat sebagai reformasi
pendidikan yang harus diperjuangkan bagi mewujudkan perpaduan dan integrasi
nasional selaras matlamat utama Dasar Pendidikan Kebangsaan. Melalui
cara ini, di samping boleh bergaul secara meluas di antara mereka, secara
tidak langsung, mereka juga boleh memahami budaya kaum lain. Jika perkara
ini dapat dipraktikkan, maka masalah semangat perkauman akan terhakis dengan
sendirinya melalui pergaulan antara pelajar dan saling faham-memahami.
Kita dapat menyaksikan, keterasingan sekolah rendah ini telah menanamkan
semangat perkauman dari awal lagi. Fenomena ini jugalah yang terjadi kepada
pelajar sekolah menengah dan mahasiswa di Institusi Pengajian Tinggi (IPT).
7. Cadangan Dan Kesimpulan
Pendidikan telah lama dianggap sebagai
satu elemen penting bagi menyatupadukan rakyat. Di negara kita, selepas
tercetusnya peristiwa berdarah yang melibatkan rusuhan kaum pada 13 Mei
1969, Menteri Pelajaran pada ketika itu, Datuk Abdul Rahman Yaakoub telah
mengarahkan penukaran sekolah aliran Inggeris kepada sekolah aliran kebangsaan
yang menggunakan bahasa Melayu yang bermula pada tahun 1970.
Aspek perpaduan kaum perlu diberi perhatian
serius dan penekanan yang menyeluruh oleh semua pihak. Generasi awal terutamanya
para pelajar sekolah rendah perlu didedahkan betapa pentingnya perpaduan
dalam arus masyarakat Malaysia yang besifat majmuk ini. Mahu tidak mahu,
perkara ini turut melibatkan sistem pendidikan negara kerana melalui pendidikanlah,
generasi pelajar dapat membentuk dan mencorakkan masyarakat Malaysia pada
masa hadapan. Ianya selaras dengan pepatah Melayu iaitu “ melentur buluh
birlah dari rebungnya”. Mereka ini perlu dan semestinya didedahkan bahawa
perpaduan kaum begitu bermakna dan akibat buruk yang akan timbul daripada
sikap curiga mencurigai di antara mereka.
Matlamat ini boleh dicapai dengan berkesan
dan lebih cepat jika pendidikan di negara ini menggunakan satu sistem berbanding
pellbagai aliran ketika ini. Ia akan mewujudkan satu sistem nilai dan budaya
sosial. Pengwujudan sistem pendidikan yang menggunakan satu bahasa pengantar
juga diberi jaminan tidak akan menggugat bahasa ibunda kaum lain seperti
yang dibimbangi selama ini.
RUJUKAN
Amir Hasan Dawi, 2002. Penteorian Sosiologi
dan Pendidikan. Tanjung Malim:
Thinker's
Library Sdn. Bhd.
Mohd Salleh Lebar, 1998. Sosiologi Sekolah dan
Pendidikan. Selangor
Nurin
Enterprise.
Mohd. Salleh Lebar, 1992. Perubahan Pendidikan
Di Malaysia. Kuala Lumpur :
Quantum
Books.
Berita Harian, 21hb Dis. 2001. Sekolah Satu Aliran
Pupuk Perpaduan.
Dewan Masyarakat, Jun 2001. Sekolah Satu Aliran
Wajar Dilaksanakan.
AgamaPendidikanHiburanAkhbar
& Majalah
KomputerPoskadWallpaper Malaysia
Laman Utama
|